Wat dekt een AOV eigenlijk?
Veel ondernemers denken goed verzekerd te zijn, maar komen bij uitval bedrogen uit. Uitsluitingen, wachttijden en medische keuringen zorgen ervoor dat je niet altijd krijgt wat je verwacht. Wat dekt een AOV eigenlijk? In dit artikel leggen we helder uit wat een AOV wel en niet dekt — en welke alternatieven er zijn.

Wat dekt een AOV eigenlijk?
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) afsluiten: het klinkt logisch als je als ZZP’er geen inkomen hebt als je ziek wordt. Maar wat dekt een AOV eigenlijk echt? En waar moet je op letten voordat je zo’n verzekering afsluit? We zetten het even voor je op een rij:
Wat is een AOV?
Een AOV, oftewel arbeidsongeschiktheidsverzekering, is bedoeld om je inkomen op te vangen als je (tijdelijk) niet kunt werken door ziekte of een ongeval. Als zelfstandig ondernemer heb je geen werkgever die je doorbetaalt — dus moet je dat zelf regelen.
Een AOV keert in principe een maandelijkse uitkering aan je uit zolang je arbeidsongeschikt bent, tot het moment dat je weer kunt werken of tot aan een afgesproken eindleeftijd (bijvoorbeeld 65 jaar). De hoogte van de uitkering bepaal je meestal zelf, net als de wachttijd (de periode waarin je nog géén uitkering ontvangt).
Klinkt logisch. Maar de praktijk is een stuk ingewikkelder dan veel mensen denken.
Wat dekt een AOV wel?
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is bedoeld om je inkomen te beschermen als je niet kunt werken. Maar wat dekt een AOV nu precies? Dit valt meestal wél onder de dekking:
Ziekte of ongeval
Word je arbeidsongeschikt door lichamelijke of geestelijke klachten (binnen de voorwaarden), dan heb je in principe recht op een uitkering. Denk aan een gebroken been als bouwvakker of een burn-out als coach — mits dit niet onder een uitsluiting valt.
Tijdelijke én langdurige uitval
Afhankelijk van je polis kun je zowel bij tijdelijke als blijvende arbeidsongeschiktheid aanspraak maken op een uitkering. Hoeveel je krijgt, hangt af van de mate van arbeidsongeschiktheid en de dekking die je hebt gekozen.
Re-integratiebegeleiding
Veel AOV’s bieden ondersteuning bij herstel en terugkeer naar werk. Denk aan een arbodienst, coaching of hulp bij het vinden van aangepast werk.
Keuzevrijheid in dekking
Je kunt vaak zelf bepalen hoeveel je wilt verzekeren, tegen welke premie, en met welke wachttijd. Hoe korter de wachttijd, hoe hoger de premie.
Belangrijk: dit is de theorie. In de praktijk hangen je rechten sterk af van de voorwaarden in jouw polis en daar zit vaak de adder onder het gras.
Wat dekt een AOV niet?
Hoewel een AOV in de basis je inkomen beschermt bij ziekte of een ongeval, zijn er ook veel situaties waarin je géén uitkering krijgt. En daar zijn ondernemers zich lang niet altijd van bewust.
Psychische klachten (soms uitgesloten)
Wat dekt een AOV als je klachten psychisch zijn? Burn-out, depressie of stres gerelateerde klachten worden niet altijd vergoed, of pas na een langere wachttijd. Sommige verzekeraars sluiten dit standaard uit of hanteren strengere voorwaarden.
Zwangerschap en bevalling
Niet iedere AOV dekt arbeidsongeschiktheid door zwangerschap of de periode na de bevalling. Vaak gelden aanvullende eisen of is er beperkte dekking.
Lees meer over zwangerschapsverlof voor ZZP’ers.
Bestaande aandoeningen
Wat dekt een AOV als je een medische geschiedenis hebt? In dat geval kan kan een verzekeraar bepaalde klachten uitsluiten. Dat betekent dat je geen dekking hebt als je opnieuw ziek wordt door die aandoening. De premie gaat dan helaas niet omlaag.
Wachttijd: eerste maanden voor eigen risico
De meeste AOV’s hebben een wachttijd (bijv. 2 of 3 maanden) waarin je geen uitkering krijgt. Word je in die periode ziek, dan moet je het zelf opvangen.
Onduidelijke of strenge voorwaarden
Wat als je gedeeltelijk kunt werken? Of als de verzekeraar jouw klacht niet ernstig genoeg vindt? De beoordeling kan streng zijn en leidt soms tot afwijzing. Kortom: een AOV dekt lang niet alles. Juist daarom is het belangrijk dat je goed leest wat er wél en niet onder valt of je kijkt naar alternatieven die transparanter zijn.
Medisch objectief aantoonbaar of herkenbaar en benoembaar?
Een voorbeeld: er zijn partijen die alleen uitkeren als jouw klachten of aandoening medisch objectief aantoonbaar zijn. Bij anderen zijn alle herkenbare en benoembare ziektebeelden gedekt. Het verschil?
1. “Medisch objectief aantoonbaar” (gebruikelijk bij verzekeraars)
Deze term betekent dat je arbeidsongeschiktheid alleen wordt erkend als er medisch aantoonbare afwijkingen of beperkingen zijn, vastgesteld via objectieve methoden zoals:
- lichamelijk onderzoek,
- scans (MRI, röntgen),
- bloedonderzoek,
- andere medische testen of diagnoses.
Belangrijk gevolg: Als je klachten hebt die (nog) niet meetbaar zijn, zoals chronische pijn, burn-out, RSI, whiplash of ME/CVS zonder duidelijke medische markers, loop je het risico dat de verzekeraar je niet arbeidsongeschikt verklaart. Je moet dus “bewijs” leveren dat zichtbaar of toetsbaar is voor artsen.
2. “Herkenbaar en benoembaar ziektebeeld” (alternatieven zoals SamSamkring of Broodfonds)
Bij deze benadering gaat het om het feit dat je een ziekte of klacht hebt die herkend en benoemd kan worden door een arts of andere deelnemers, ook al is die niet objectief meetbaar. Denk aan:
- burn-out of overspannenheid,
- psychische klachten,
- langdurige vermoeidheid.
Belangrijk gevolg: Er wordt meer uitgegaan van vertrouwen en de erkenning van ziekte zoals die wordt ervaren en verklaard door jouzelf en/of een arts. Dit biedt meer ruimte voor subjectieve klachten die wel degelijk leiden tot arbeidsongeschiktheid, ook al zijn ze medisch lastig te bewijzen.
Schadedekking of sommendekking
1. Schadedekking (ook wel: schadeverzekering)
Bij schadedekking vergoedt de verzekeraar alleen de werkelijke inkomensschade die je lijdt als je arbeidsongeschikt raakt. De hoogte van de uitkering hangt dus af van je daadwerkelijke verlies aan inkomen, en je mate van arbeidsongeschiktheid.
Kenmerken:
- Je moet je inkomen kunnen aantonen (bijvoorbeeld met jaarcijfers of aangiften).
- De uitkering kan lager uitvallen dan het verzekerd bedrag als je minder schade hebt.
- Er vindt inkomenscontrole plaats.
Voorbeeld: Je hebt een AOV met een verzekerd bedrag van €3.000 per maand, maar je inkomen blijkt tijdens je ziekte €2.000 te zijn. Dan krijg je maximaal €2.000.
2. Sommendekking (ook wel: sommenverzekering)
Bij sommendekking krijg je een vast bedrag uitgekeerd bij arbeidsongeschiktheid, ongeacht je daadwerkelijke inkomensverlies.
Kenmerken:
- Geen of beperkte inkomenscontrole nodig.
- Je kiest zelf het verzekerd bedrag (binnen grenzen).
- De uitkering wordt gebaseerd op de mate van arbeidsongeschiktheid, niet op je werkelijke schade.
Voorbeeld: Je hebt €3.000 verzekerd en bent 100% arbeidsongeschikt: je krijgt dan €3.000 per maand, ook als je eerder bijvoorbeeld maar €2.500 verdiende.
Beroepsarbeidsongeschiktheid, passende arbeid of gangbare arbeid?
1. Beroepsarbeidsongeschiktheid
Je bent arbeidsongeschikt als je je eigen beroep niet meer kunt uitoefenen.
🔹 Voordeel: Dit is de ruimste en meest gunstige dekking.
🔹 Voor wie: Vooral populair bij zelfstandigen en ondernemers.
Voorbeeld: Je bent timmerman en door een rugblessure kun je niet meer timmeren. Je hoeft geen ander werk te doen, zoals kassawerk of administratief werk. Je krijgt uitkering zolang je je vak niet kunt uitoefenen.
2. Passende arbeid
Je bent alleen arbeidsongeschikt als je geen passend ander werk kunt doen, gezien je opleiding, ervaring en inkomen.
🔹 Minder ruim dan beroepsarbeid – je kunt worden geacht iets anders te doen dat past bij jouw profiel.
🔹 Beoordeling is subjectiever: wat “passend” is kan discussie geven.
Voorbeeld: Je bent fysiotherapeut, maar kunt dat niet meer. De verzekeraar vindt dat je als medisch administratief medewerker kunt werken (passend bij je achtergrond). Dan krijg je geen uitkering meer. Let op: het gaat er dan niet om of je ook echt een baan vindt maar of je in staat bent dat werk te doen.
3. Gangbare arbeid
Je bent alleen arbeidsongeschikt als je geen enkel gangbaar werk op de arbeidsmarkt meer kunt doen.
🔹 Dit is de strengste vorm. Je wordt geacht eigenlijk al het werk op te passen. Heb je een rijbewijs? Dan kun je pakketjes bezorgen.
🔹 Je moet vrijwel volledig arbeidsongeschikt zijn om uitkering te krijgen.
Voorbeeld: Je was bouwvakker, maar je kunt nog wel licht inpakwerk doen in een magazijn. Dan vindt de verzekeraar dat je nog “gangbare arbeid” kunt verrichten → geen uitkering.
Wat zijn de valkuilen van een AOV?
Een AOV lijkt op papier een veilige keuze, maar in de praktijk lopen veel ZZP’ers tegen verrassingen aan. Want wat dekt een AOV als het er op aankomt? Dit zijn de meest voorkomende valkuilen:
Medische keuring vooraf
Bij het afsluiten van een AOV moet je vaak een medische vragenlijst invullen of zelfs gekeurd worden. Heb je ooit iets gemeld of gehad? Dan kan dat leiden tot uitsluitingen of een hogere premie.
Hoge maandlasten
Een degelijke AOV kost al snel honderden euro’s per maand, zeker als je een korte wachttijd wilt of een hogere dekking nodig hebt. Voor veel zelfstandigen is dat simpelweg niet haalbaar.
Uitsluitingen en beperkingen
Zoals eerder genoemd: niet alle klachten vallen onder de dekking. Vooral psychische klachten, zwangerschap of bestaande aandoeningen worden vaak beperkt of uitgesloten.
Check goed wanneer je geld ontvangt en hoeveel. Op welke voorwaarden sluit je een verzekering af?
- Medisch objectief aantoonbaar of herkenbaar en benoembaar?
- Schadedekking of sommendekking?
- gangbare arbeid, passende arbeid of voor beroepsarbeidsongeschiktheid?
Complexe aanvraag- en uitkeringsprocedure
Bij arbeidsongeschiktheid krijg je niet automatisch een uitkering. Er volgt een beoordelingstraject waarbij de verzekeraar bepaalt of je wel écht niet kunt werken. Dit kan maanden duren, en dat terwijl je inkomen al is weggevallen.
Een AOV is dus niet per definitie de zekerheid die het lijkt. Gelukkig zijn er alternatieven die transparanter en toegankelijker zijn, zoals SamSamkring.
Alternatief: SamSamkring
Wil je jezelf beschermen tegen inkomensverlies, maar zonder de hoge kosten en strenge voorwaarden van een AOV? Dan is SamSamkring een aantrekkelijk alternatief. Het is geen verzekering, maar een schenkkring op basis van solidariteit tussen zelfstandige ondernemers.
Wat dekt een AOV van SamSamkring?
Bij SamSamkring zit je safe.
- Bij SamSamkring krijg je geld als je ziekte herkenbaar en benoembaar is. Dus ook een burn-out is gedekt.
- SamSamkring biedt een sommendekking; vooraf maak je afspraken en op basis van die afspraken ontvang je geld. Altijd!
- Bij SamSamkring ben je gedekt voor beroepsarbeidsongeschiktheid. Je hoeft dus geen ander werk te aanvaarden. We verwachten dat je je volledig op je herstel richt. We hopen dat de schenkingen je daarvoor de rust geven.
Hoe werkt SamSamkring?
- Je sluit je aan bij een groep ondernemers die elkaar financieel steunen bij arbeidsongeschiktheid.
- Bij ziekte ontvang je, per keer dat je ziek wordt, tot 24 maanden schenkingen van andere leden, na een wachttijd van 2 maanden.
- Je kiest zelf je gewenste maandelijkse schenking: tussen €1.000 en €6.000 netto.
- In plaats van premie betaal je een maandelijkse storting, waarvan je een deel weer terugkrijgt als je stopt.
- Een onafhankelijke arbodienst beoordeelt en begeleidt het proces bij ziekte.Wat dekt SamSamkring?
- Alle vormen van arbeidsongeschiktheid — ook psychisch en ziekte na zwangerschap
- Geen uitsluitingen, geen medische keuring
- Dekking vanaf dag 1 na je wachttijd (2 maanden)
- Ook toegankelijk voor starters en 59+’ers
Wat kost het?
Bij een dekking van €2.500 netto per maand betaal je gemiddeld €129 per maand, waarvan een deel (€ 31,29) wordt gespaard. Een stuk betaalbaarder dan een traditionele AOV en veel eerlijker geregeld. Met SamSamkring kies je voor een transparante, toegankelijke en solidaire oplossing die wél uitkeert als je uitvalt.
Meer weten over de verschillende mogelijkheden? Op de website van Yezzer vind je veel informatie en een vergelijking tussen de verschillende mogelijkheden.