Werkstress? Manage je energie, niet je tijd

Week van de werkstress

Van 12 tot en met 15 november is het de “week van de werkstress”. Dit jaar staat de week helemaal in het teken van preventie en werkplezier. Volgens onderzoek van TNO kan door voldoende werkplezier voorkomen worden dat gezonde werkdruk omslaat in ongezonde werkstress. Tijdens de Week van de Werkstress zetten daarom honderden bedrijven in heel Nederland werkplezier centraal.

SamSamkring doet daar graag aan mee. Als overenthousiaste ondernemers hebben wij ook best wel eens last van stress. Dat zal voor veel meer ondernemers gelden. In mijn directe omgeving heb ik gezien wat de gevolgen kunnen zijn van een burn-out. En zelf heb ik wel eens het gevoel gehad dat ik niet ver verwijderd was van een burn-out. Hoe voorkom je dat? Ik vroeg Annelou Mayenburg van Struin Coaching (zelf ook ondernemer): hoe ga ik nu het beste om met stress?

Berry: De week van 12 november begint de week van de werk stress. Ik kijk in mijn agenda en voel de stress toenemen. Twee dagen training geven. Twee dagen bij een klant waar ik als projectleider werk. Middagje overleg met de collega’s van SamSam. En dan nog alle overige klusjes voor klanten, mijn administratie. Help! Helemaal niet relaxed. Hoe ga ik stress voorkomen in deze week van de werkstress? Annelou…… help!

Annelou: “Okee Berry, adem in… èèèn adem langzaam uit … pfff.

De neiging die we vaak hebben, als onze agenda vol loopt, is om onze tijd slim in te delen en zo alsnog zoveel mogelijk gedaan te krijgen op een dag. Of we gaan prioriteiten stellen, maar dan blijven de dingen die je op dat moment niet doet, toch liggen voor een volgende keer (van die doorschuiftaken). Want uiteindelijk moet alles gedaan zijn, toch?

Het is natuurlijk belangrijk om een duidelijke focus te hebben, prioriteiten te stellen en efficiënt om te gaan met je tijd. Maar, het efficiënt indelen van je tijd geeft je nog geen garantie dat je energie hebt voor wat je te doen staat. En voor je het weet zit je afwezig in die vergadering, lees je stukken door bij je opdrachtgever zonder te registreren wat er staat en krijg je in die training maar geen grip op de groep. Of, als je al je doelen op werkvlak haalt, snauw je vervolgens thuis tegen je partner of laat je het eten aanbranden, om maar iets te noemen.

Mijn voornaamste tip is dan ook: stop met proberen je tijd zo efficiënt mogelijk in te delen en start met het effectief beheren van je energievoorraad.

Gedraag je als een sprinter: ga er een deel van de tijd helemaal voor, maar zorg dat je daarna ook weer volledig ontspannen en opgeladen bent voor de volgende uitdaging. Maak een wandeling, doe aan sport, lees een boek, trek je even terug…“

Hoe zit dit in de natuur?

De herfstmaanden staan in de natuur in het teken van loslaten en voorraden aanleggen. In de naderende winter heb je immers minder energie, door de vermindering van de hoeveelheid zonlicht en de kou. Bovendien weet je nooit tot hoe lang die winter doorloopt (maart, april?) en je wilt daarom je energie zoveel mogelijk sparen en weloverwogen benutten.

Berry: Klinkt goed Annelou. En ik kan inderdaad wel activiteiten bedenken tijdens mijn werkdag om even te ontspannen. Maar als ik bijvoorbeeld even een wandeling wil gaan maken of even wil gaan hardlopen, doe ik het vaak niet. Ik heb toch het gevoel: “daar heb ik nu geen tijd voor”. Hoe zorg ik dat ik het wel ga doen?

Annelou: Ik snap het, als er ad hoc ineens óók nog een ontspanningsactiviteit ingepland moet worden, voelt dat als te veel. Daarom is het zaak om diverse ontspanningsrituelen te integreren in je dagelijkse of wekelijkse routine, zodat je automatisch oplaadt of herstelt voor en na intensieve inspanningen in je werk. 

Welke dingen zorgen ervoor dat jij ontspant en oplaadt? Bijvoorbeeld rustig ontbijten, naar buiten tussen de middag, mini rondloop pauzes tijdens het werk (evt in gangen of over trappen), misschien een bank lig moment voor jou alleen?

Maak een lijstje van jouw favoriete activiteiten of momenten van ontspanning. Begin met een van deze activiteiten en maak er een ritueel van in je werkdag, de hele week.

Besef je dat het altijd even duurt voordat je je een nieuwe gewoonte of ritueel hebt eigen gemaakt. Geef jezelf twee maanden om het gedrag in te laten slijten. Op deze manier kun je op een duurzame manier ontspanning integreren in je dagelijkse leven en jezelf de tijd geven om te herstellen of op te laden.”

Berry: Ik ga het proberen. Maar soms heb ik van die dagen dat ik de hele dag een activiteit heb. Ik ga bijvoorbeeld een training geven. Dat kost mij veel energie. En ik kan niet zomaar tussendoor even weglopen voor mijn ontspanningsmomentje. Hoe ga ik daar dan mee om?

Annelou:“Begrijpelijk, soms zit zo een dag ertussen, met een energieslurpende activiteit, of misschien zelfs meerdere in een week.

Zijn er dagen waarop je veel energieslurpende dingen moet doen? Bedenk dan hoe je die activiteiten beter door de week kunt verspreiden en plan ze op de juiste momenten in jouw energiecyclus.

Lukt dat niet, zoals in jouw voorbeeld? Bouw dan op die dag(en) ‘oplaadmomenten’ voor jezelf in. Plan bijvoorbeeld niet een belangrijke privé afspraak in na zo’n intensieve dag, maar laat je die avond vertroetelen door een vriend(in) of partner of gun jezelf een avond met jouw favoriete ontspanningsactiviteit. Je mag ruimte nemen en vragen voor jouw ontspanning.

Wat ik zelf veel doe is naar dingen toe fietsen of lopen, waar mogelijk. Als je bijvoorbeeld een afspraak elders in het land hebt, ga dan eens met het OV en neem voor een deel van de route de benewagen of de OV fiets. In die tien of vijftien minuten voor en na een afspraak kun je genieten van het bewegen en de frisse lucht en even ontspannen, opladen. Vooraf aan een afspraak kun je vrij nadenken en voorbereiden (ook in de trein/bus, handen vrij!) en na een afspraak kun je even reflecteren en het daarna makkelijk loslaten, op naar je volgende activiteit die dag. 

Energiecyclus

Ieder mens heeft bepaalde energiepieken en dalen in een dag. Sommige klussen kun je op het ene moment als een berg tegenop zien, terwijl je ze het volgende moment in een mum van tijd gepiept hebt. Waarom leek het eerst zo onoverkomelijk dan? Dat heeft waarschijnlijk te maken met het moment in jouw energiecyclus waarop je het wilde doen. Wil je weten wat jouw energiecyclus is? Zet elk uur een alarm op je mobiel en registreer hoe energiek en hoe gespannen je je voelt. Als je dit drie dagen doet heb je een aardig beeld. Wat zijn jouw piektijden en wanneer kun je beter een rustmoment dan een stressvolle taak inplannen?

In jouw antwoord hoor ik bovendien terug dat een training jou behoorlijk wat energie kost. Dan is het wijs om deze activiteit op zich eens te onderzoeken: wat gebeurt er op zo’n dag, waardoor het zoveel energie kost? Welke aspecten vragen de meeste energie? Worden bepaalde behoeften of waarden van jou vergeten tijdens zo’n dag?

Zet dat eens op een rijtje voor jezelf. Spar eventueel met een (zaken) partner of vriend(in), of met een andere ondernemer uit het SamSam netwerk: Op welke manier kun je zorgen dat een activiteit jou minder energie kost en meer energie oplevert?”

Berry: Super. Bedankt. Ik heb nu al minder stress. Omdat ik van mezelf nu ook echt even een ontspanningsmoment mag nemen. Het helpt mij echt om het idee van efficiënt omgaan met je tijd, in te ruilen voor efficiënt omgaan met je energie. Ik hoop dat ook anderen hier hun voordeel mee kunnen doen. Want voorkomen is natuurlijk beter dan genezen.

SamSamkring: geen stress over jouw inkomen

Van teveel stress kun je ziek worden. Dat weten we allemaal. Als zelfstandig ondernemer kan dat je ook gebeuren. Het is fijn om te weten dat je als lid van SamSamkring dan een financieel vangnet hebt. Als je door ziekte (en dus ook door een burn-out) niet of minder kunt werken, krijg je namelijk schenkingen van de andere ondernemers die ook lid zijn. Het totale bedrag dat je per maand ontvangt als je ziek bent, kies je zelf. Tijdens je ziekte word je begeleid door een arbodienst. Als lid van SamSam draag je niet bij aan de winst van verzekeraars maar je helpt andere ondernemers. En zij helpen jou als het nodig is. Gaaf toch!

Meer tips van Annelou

Nog een laatste tip van Annelou om je dag mee te beginnen: http://struin-coaching.nl/2018/09/12/breek-je-werkweek-tip-jouw-nieuwe-ochtendritueel-gastvlog-marie-louise/

Vijf tips om je energievoorraad zo effectief mogelijk te beheren van Psychologie magazine: https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/meer-energie-zo-krijg-je-dat/